Materiał stanowi kronikarski zapis pewnej epoki – dwudziestolecia międzywojennego na polskiej wsi. Pokazuje troskę o teraźniejszość i przyszłość nie tylko swojej miejscowości. To także opowieść o wielkiej energii społeczności lokalnej i najlepszy przykład tworzenia się społeczeństwa obywatelskiego.
Kronika powstała w Józefowie w powiecie lipskim.
Kliknij na poniższy dokument i czytaj kronikę w formie flipbooka.

Gdzieś na obrzeżach map, lokalizują się wielkie historie, wspaniali ludzie i ciekawe opowieści. Tak jest m.in. z Ciecierówką, miejscowością z powiatu lipskiego. O niezwykle ciekawej historii tej miejscowości opowiadał Andrzej Dąbrowski – regionalista. Zachęcamy do odsłuchania podcastu.

Jan Czapka urodził się 22 lipca 1923 roku w Dąbrowie koło Ciepielowa jako syn Marcina i Franciszki z domu Skrzek. Uczęszczał do szkoły podstawowej w Ciepielowie, a od 1937 r. był uczniem Edukacyjnego Liceum Ogólnokształcącego w Solcu nad Wisłą

Podczas II wojny światowej został wywieziony na przymusowe roboty do Wrocławia, skąd po ośmiu miesiącach pobytu w obozie uciekł. Ukrywając się przed Niemcami, wstąpił do Batalionów Chłopskich „Ośki” pod pseudonimem „Lis”.

W 1945 roku poślubił Mariannę Łojek. Para doczekała się czworga dzieci: Leszka, Ryszarda, Danuty i Janusza. Rodzina przeniosła się na Ziemie Odzyskane – do Złotowa, gdzie Jan ukończył kurs elektrotechniczny i podjął pracę w miejscowej rozdzielni wysokiego napięcia, a następnie w rozdzielni w Dolniku koło Złotowa. Tam również założył własny warsztat ślusarsko-elektryczny.

W 1959 roku powrócił z rodziną do Dąbrowy, przejmując gospodarstwo ojca i obejmując stanowisko przewodniczącego Gminnej Rady Narodowej. W 1963 roku zostaje dyrektorem Państwowego Ośrodka Maszynowego (POM) w Daniszowie. Osiedla się Ciepielowie Starym, gdzie kupuje zakłada swoje gospodarstwo.

Jan Czapka od dziecka interesował się techniką i innowacjami. Jeszcze przed wojną, zainspirowany ulicznymi latarniami w Radomiu, skonstruował pierwszą w powiecie iłżeckim siłownię wiatrową z prądnicą pozyskaną z rozbitej tankietki. W dorosłym życiu stworzył wiele innych urządzeń i maszyn rolniczych, które zdobywały nagrody na różnych wystawach.

Jednym z jego wynalazków była odmularka „Amur 4-A”, zdolna do oczyszczania trzech kilometrów rowów w ciągu godziny. Gdy rowy zarastały trawą, zastępowała ją własnej konstrukcji odkaszarka. W ciągu kilku lat sprzedał 230 sztuk odmularek. Kolejnym urządzeniem był „Srebrny Bażant” do zbierania stonki ziemniaczanej, za który otrzymał Złoty Medal Eureka 1991 w Brukseli. Skonstruował także prasę do wyciskania wody z torfu i nadawania mu regularnej formy (dzisiejszy brykiet torfowy), maszynę do rąbania drewna oraz podnośnik hydrauliczny „Skrzat II”, którego licencję sprzedał POM-owi w Wałczu.

Jego wynalazek „Zuch”, zwany również „Łunochodem”, zdobył nagrodę im. prof. Romana Fąfary na wystawie racjonalizacji w Przysieku. Ten niewielki, zwrotny pojazd mógł pełnić funkcje koparki, podnośnika czy spychacza. Planowano jego produkcję w Polsce, jednak ze względu na skomplikowaną konstrukcję zrezygnowano z tego pomysłu.

Jan Czapka był członkiem Stowarzyszenia Wynalazców Polskich.

Zmarł 08 grudnia 2016.

Opracowano na podstawie „CIEPIELÓW dawniej i dziś”, red. Henryk Bednarczyk, Helena Kowalska – Kutera, Stowarzyszenie Oświatowe SYCYNA, 2001

Źródła:
1. CIEPIELÓW dawniej i dziś, red. Henryk Bednarczyk, Helena Kowalska – Kutera, Stowarzyszenie Oświatowe SYCYNA, 2001.
2. Biuletyn Urzędu Patentowego, Wyd. UP PRL, Nr 16 (330), Warszawa 1986.
3. Biuletyn Urzędu Patentowego, Wyd. UP PRL, Nr 5 (267 ) , Warszawa 1984.
4. Materiał o Janie Czapce – Muzeum Wsi Radomskiej.
œ